Załącznik do zarządzenia nr 64

Mazowieckiego Kuratora Oświaty

Z dnia 24 września 2019 r.

REGULAMIN XVII EDYCJI KONKURSU FILOZOFICZNEGO

W drodze ku mądrości

dla uczniów szkół podstawowych

województwa mazowieckiego

ROK SZK. 2019/2020

1. Podstawą organizacji Konkursu jest art. 51 ust. 1 pkt 7 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (Dz. U. z 2019 r. poz. 1148), §1-6 oraz §15 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 29 stycznia 2002 r. (Dz. U. Nr 13, poz. 125) w sprawie organizacji oraz sposobu przeprowadzania konkursów, turniejów i olimpiad (Dz. U.z 2002 r. Nr 13, poz. 125).

2. Inicjatorem i organizatorem Konkursu jest Polskie Towarzystwo Filozoficzne.

3. Konkurs przeprowadza Polskie Towarzystwo Filozoficzne na zlecenie Mazowieckiego Kuratora Oświaty.

4. Zadania związane z przeprowadzeniem Konkursu realizuje Wojewódzka KomisjaKonkursu Interdyscyplinarnego W drodze ku mądrości powołana przez  Mazowieckiego Kuratora Oświaty na wniosek Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Filozoficznego.

5. Konkurs Filozoficzny przeprowadzany jest w trzech etapach: szkolnym, rejonowym oraz wojewódzkim:

5.1. Etap szkolny przeprowadza Szkolna Komisja Konkursowa.

5.2. Etap rejonowy i wojewódzki (dwuczęściowy) przeprowadza Wojewódzka Komisja KonkursuInterdyscyplinarnego W drodze ku mądrości.

5.3. Organizator Konkursu Filozoficznego ma prawo do organizowania dodatkowych konkursów specjalnych.

5.4. PTF pozyskuje sponsorów, darczyńców oraz nawiązuje współpracę z organamiprowadzącymi szkoły i udziela pomocy merytorycznej tym organom przygotowującym szkoły do etapu szkolnego i wojewódzkiego.PTF – w miarę swoich możliwości – organizuje spotkania konsultacyjne dla zainteresowanych uczniów i ich opiekunów.

6. Celem Interdyscyplinarnego Konkursu Filozoficznego dlauczniów szkół podstawowych jest:

6.1. Wspieranie edukacji filozoficznej w szkołach podstawowych.

6.2. Ukazywanie specyfiki problemów filozoficznych i ich odniesień do innych nauk orazprzedmiotów szkolnych; kształtowanie umiejętności integrowania wiedzy uzyskanejw edukacji szkolnej.

6.3. Ukazywanie tradycji filozofii europejskiej jako fundamentu jedności kulturoweji duchowej Europy.

6.4. Kształtowanie filozoficznych zainteresowań młodzieży, rozwijanie samodzielnegomyślenia uczniów oraz formowanie ich wrażliwości poznawczej oraz moralnej;wspieranie utalentowanych uczniów.

6.5. Wspieranie nauczycieli szkół podstawowych w rozwijaniu filozoficznych zainteresowań uczniów.

7. Informacje  o Konkursie Filozoficznymmożna uzyskać:

7.1. WKuratorium Oświaty w Warszawie – telefonicznie(22) 551 – 24 – 22.Każda osoba zainteresowana konkursem może otrzymać ponadto informacje w Sekretariacie Polskiego Towarzystwa Filozoficznego - telefon: 22 657 27 59 (00-950 Warszawa, ul. Nowy Świat 72 - Pałac Staszica, pok. 160) lub na stronie internetowej PTF www.ptfilozofia.pl.

7.2. Wojewódzki koordynator konkursu - Andrzej F. Ziółkowskipełni dyżury konsultacyjne w piątki w godzinach 9.00– 11.00 oraz w poniedziałki w godz. 16.00 – 18.00 pod numerem telefonu 608 832895.Kontakt e-mail: wdrodzekumadrosci@gmail.com

8. PROGRAM MERYTORYCZNY KONKURSU:

8.1. Konkurs ma charakter interdyscyplinarny; jego program nawiązuje do wybranychzagadnień zawartych w podstawie programowej przedmiotów: języka polskiego, wiedzy o społeczeństwie, historii oraz innych;

8.2. Program konkursu na etapie rejonowym i wojewódzkim zawiera problemy i teksty,które pogłębiają edukację humanistyczną w jej filozoficznych aspektach;

8.3. Wymagania na etap szkolny:

8.3.1. Uczeń przygotowujący się do etapu szkolnego powinien wykazać się:

- znajomością krótkiej biografii Sokratesa, Platona i Arystotelesa;

- ogólną znajomością myśli filozoficznej: presokratyków (Tales, Anaksymander, Anaksymenes, Heraklit, Parmenides, Zenon z Elei, Pitagoras, Empedokles, Demokryt), sofistów (Protagoras, Gorgiasz), Sokratesa, sokratyków mniejszych (cynicy, cyrenaicy), Platona, Arystotelesa, przedstawicieli szkół hellenistycznych (Epikur, Zenon z Kition, Marek Aureliusz, Epiktet, Seneka, Sekstus Empiryk);

- znajomością podanych pojęć: cnota, doświadczenie, hipoteza, racjonalizm, idealizm, realizm, empiryzm, sceptycyzm, agnostycyzm, hedonizm, relatywizm (poznawczy, etyczny), absolutyzm, arche, intelektualizm etyczny, logos, panteizm, determinizm, klasyczna koncepcja prawdy;

- znajomością przedmiotu głównych dyscyplin filozoficznych;

- umiejętnością wykazania odrębności pytań oraz namysłu filozoficznego w oparciuo podane przykłady.

8.3.2. Wiadomości w etapie szkolnym (międzyszkolnym) sprawdzane są za pomocą testu przygotowanego i przesłanego do szkół przez Wojewódzką Komisję IKF.

8.4. Wymagania na etap rejonowy:

8.4.1. Wiedza i umiejętność jej zastosowania sprawdzane są w etapie rejonowym przy pomocy testu przygotowanego przez Wojewódzką Komisję; uczestnik musi ponadto wykazać się umiejętnością zredagowania krótkiego eseju.

8.4.2. Zakres wiedzy obowiązujący na etapie rejonowym (oprócz wiadomości wymaganych na etapie szkolnym):

- ogólna znajomość myśli filozoficznej św. Augustyna z Hippony i św. Tomasza z Akwinu;

- znajomość podanych pojęć: iluminacja, woluntaryzm, teocentryzm, predestynacja, dowód kosmologiczny, dowód ontologiczny.

- znajomość tekstów źródłowych - wypisów z dzieł filozoficznych (podanefragmenty zostaną przesłane drogą elektroniczną do szkół, które zgłoszą swój udziałw konkursie): - Presokratycy: Anaksymander, Heraklit, Parmenides, Zenon z Elei, Demokryt, Pitagoras; - Sofiści: Protagoras,

- Platon, Obrona Sokratesa ( fragm.),

- Platon, Teajtet (fragm.),

- Ksenofont, Wspomnienia o Sokratesie ( fragm.),

- Platon, Państwo 1, VII ( fragm.),

- Platon, Timajos ( fragm.),

- Arystoteles, Metafizyka A (I), E (VI) - ( fragm.),

- Arystoteles, Etyka nikomachejska I, 1-4,6,7) ( fragm.),

- Epikur, List do Menoikeusa ( fragm.),

- Marek Aureliusz, Rozmyślania V 30, VII 9 ( fragm.),

- Seneka, Listy moralne do Lucyliusza LXV ( fragm.),

- św. Augustyn, Solilokwia 2.7;3.8;2.1;12 ( fragm.),

- św. Augustyn, Wyznania 11;5-7;14;27;28 ( fragm.),

- św. Tomasz z Akwinu, Summa teologiczna I 3,7;2.3; ( fragm.),

- św. Tomasz z Akwinu, , Summa filozoficzna, I 2( fragm.).

8.5. Wymagania na etap wojewódzki:

8.5.1. Wiedza i umiejętność jej zastosowania sprawdzane są w etapie wojewódzkim przy pomocy testu przygotowanego przez Wojewódzką Komisję oraz podczas egzaminu ustnego.

8.5.2. Zakres wiedzy obowiązujący na etapie wojewódzkim (oprócz wiadomości wymaganych na etapie szkolnym i rejonowym):

- ogólna znajomość myśli filozoficznej Kartezjusza, Pascala i Immanuela Kanta;

- znajomość podanych pojęć: dualizm kartezjański, sceptycyzm metodyczny, ewidencyjna koncepcja prawdy, moralność tymczasowa, przewrót kopernikański, deontologia, imperatyw kategoryczny.

8.5.3. Wiedza obejmująca podane treści ma odsłonić umiejętność interpretacji podanych tekstów źródłowych oraz umiejętność wydobycia sensu filozoficznego (pytania, problemu) z podanego tekstu literackiego, o tematyce historycznej lub społecznej.

Literatura konkursowa na etap wojewódzki:

Platon, Obrona Sokratesa

Platon Państwo, ks. VII ( metafora jaskini)

Arystoteles, Etyka Nikomachejska, ks. VIII – O przyjaźni.

Arystoteles, Metafizyka, Księga Alfa.

św. Augustyn, Wyznania, ks. X., tł. Zygmunt Kubiak.

św. Tomasz z Akwinu, Summa teologiczna, cz.1. kw.2, art.3.

Kartezjusz, Rozprawa o metodzie.

Blaise Pascal, Myśli, 84 (72), 451(233).

Immanuel Kant, Co to jest Oświecenie?

8.6. Proponowana literatura pomocnicza:

Delf H., LauerJ. G., Hackenesch Ch., LemckeM., Leksykon filozoficzny dla młodzieży, Przekł. Krystyna Krzemieniowa, Zbigniew Kuderowicz, Wiedza Powszechna, Warszawa 1996.

GuthrieW.K.C.,Filozofowie greccy od Talesa do Arystotelesa, Wydawnictwo Znak, Kraków 1996.

Hersch  J. , Wielcy myśliciele Zachodu. Dzieje filozoficznego zdziwienia, przeł. KrzysztofWakar, Wyd. Prószyński i S-ka, Warszawa 2001 (rozdziały: Szkoła jońska i szkoła eleacka, Sokrates,Platon, Arystoteles, Epikurejczycy, św. Augustyn, Tomasz z Akwinu, Kartezjusz, Kant).

Filozofia. Leksykon PWN, Wydawnictwo Naukowe PWN,Warszawa 2000.

Kwiatek A., Worwąg M., Podróż po historii filozofii. Starożytność, Scholar, Warszawa 1997.

Kunzmann P., Burkard F-P., Wiedmann, Atlas filozofii. Przeł. B. A. Markiewicz, Wyd. Prószyński i S-ka, Warszawa 1999.

Leksykon filozofii klasycznej. Redaktor naukowy Józef Herburt, Lublin 1997.

Markiewicz B., Od filozofów jońskich do Pascala. Wybór tekstów, WSiP, Warszawa 1999.

8.7. Proponowana literatura pomocnicza dla nauczycieli (i uczniów):

Anzenbacher A., Wprowadzenie do filozofii, przeł. Juliusz Zychowicz, Wydawnictwo WAM, Kraków 2005.

Copleston F., Historia filozofii, Grecja i Rzym, tłum. H. Bednarek, Instytut Wydawniczy Pax,

Warszawa 2004.

Reale G., Myśl starożytna,  Wydawnictwo KUL, Lublin 2010

Tatarkiewicz W., Historia filozofii, t.1 i 2, PWN, Warszawa 2004. Wszystkie wydania.

9. ORGANIZACJA ETAPU SZKOLNEGO:

9.1. W konkursie mogą uczestniczyć na zasadach dobrowolności uczniowie szkół podstawowych z terenu województwa mazowieckiego; jeżeli w szkole nie powołano Szkolnej Komisji wówczas zainteresowani uczniowie mogą przystąpić do konkursu w szkole wskazanej przez Wojewódzką Komisję IKF.

9.2. Uczniowie zainteresowani udziałem w konkursie zgłaszają się do nauczycielalub do dyrektora szkoły; uczeń zgłasza się najpóźniej do 23 listopada.

9.3. Dyrektorzy zgłaszają gotowość uczestniczenia szkoły w konkursiedo 30.11.2019r.,wysyłając drogą elektroniczną formularz (wg wzoru zamieszczonego w aneksie) na adres: konkurs.filozoficzny.ptf@gmail.com

9.4. Dyrektorzy wyznaczają szkolnego opiekuna Konkursu Filozoficznego.

9.5. Etap szkolny przeprowadzany jest w formie eliminacji pisemnych w dniu 13.12.2019 r.; do etapu szkolnego mogą przystąpić uczniowie, których rodzice wyrazili pisemną zgodę na udział w konkursie złożoną dyrektorowi szkoły  (w aneksie wzór oświadczenia), a dyrektorzy przesłali formularz zgłoszeniowy na adreskonkurs.filozoficzny.ptf@gmail.com; egzamin pisemny etapu szkolnego stanowi test zawierający zadania otwarte i zamknięte;czas na jego napisanie wynosi 90 minut.

9.6. Do etapu rejonowego zgłaszani są uczniowie, którzy otrzymali przynajmniej 80% punktów z testu na etapie szkolnym; protokół Komisji Szkolnej wraz z pracami uczniów zgłaszanych do etapu rejonowego jest przesyłany do Sekretariatu PTF do 23 grudnia 2019r.; protokoły należy obowiązkowo przesłać wcześniej drogą elektroniczną na adres:wdrodzekumadrosci@gmail.com

9.7. Wyniki etapu szkolnego zatwierdza WojewódzkaKomisja do 05 stycznia 2020 r. (na podstawie protokołów Komisji Szkolnych orazprzesłanych prac).

9.7.  Ostateczne wyniki etapu szkolnego i decyzja o zakwalifikowaniu do etapu rejonowego jest przekazywana dyrektorom szkół do 10.01.2020 r.; lista uczniówdopuszczonych do etapu rejonowego jest dostępna po 10 stycznia 2020 r. w sekretariacie Polskiego Towarzystwa Filozoficznego oraz na stronie:www.ptfilozofia.pl.

9.8. Gimnazjaliści, którzy zostali zakwalifikowani do etapu rejonowego, wypełniają kartęuczestnika (wg wzoru załączonego w aneksie) i przesyłają ją do 20.01.2020 r. na adres konkurs.filozoficzny.ptf@gmail.comNa podany przez nich adres otrzymają oni teksty źródłowe oraz materiały pomocnicze.

 10. ORGANIZACJA ETAPU REJONOWEGO

10.1. Etap rejonowy przeprowadzany jest w formie eliminacji pisemnych w dniu 29 lutego (sobota) 2020r.

10.2. Egzamin pisemny w etapie rejonowym składa się z testu oraz samodzielniezredagowanego eseju. Czas na napisanie egzaminu wynosi 90 minut.

10.3. Prace sprawdzane są przez członków Wojewódzkiej Komisji IKF (każda praca jest sprawdzana przez dwie osoby).

10.4. Do etapu wojewódzkiego przechodzą uczniowie, którzy uzyskają co najmniej 80% ogólnej liczby punktów.

10.5. Wyniki etapu rejonowego zostaną ogłoszone przez WKIKF 16 marca 2020r. nastronie:www.ptfilozofia.pl

11. ORGANIZACJA ETAPU WOJEWÓDZKIEGO

11.1. Etap wojewódzki (finałowy) odbywa się w Warszawie  w dniu 04 kwietnia 2020 r. (sobota) w miejscu podanym przez WKKF do 21 marca 2020 r.

11.2. Etap finałowy składa się z części pisemnej i ustnej.

11.3. Tematyka egzaminu na poziomie zawodów wojewódzkich określona jest przez WKKF i zawiera - oprócz zagadnień z obszaru edukacji filozoficznej - wybrane zagadnienia programowe z przedmiotów szkolnych mające związek z filozofią oraz wybrane z literatury konkursowej fragmenty tekstów filozoficznych.

11.4.  Egzamin pisemny polega na rozwiązaniu testu; czas na jego napisanie wynosi 60 min.

11.5. Do egzaminu ustnego przystępują uczniowie, którzy uzyskali co najmniej 80 % punktów z pisemnego testu. Komisja Wojewódzka może obniżyć ten próg, jeśli przekroczyło go mniej niż 10 uczestników.

11.6. Egzamin ustny polega na odpowiedzi na dwa pytania z wylosowanego zestawu oraz na interpretacji tekstu filozoficznego.

11.7. Tytuł finalisty otrzymują ci uczniowie, którzy wzięli udział w części pisemnejeliminacji finałowych.

11.8. Listę laureatów konkursu ogłasza Wojewódzka Komisja po zebraniu sprawozdańz przebiegu egzaminów ustnych od wszystkich Komisji etapu wojewódzkiego(z egzaminów ustnych); listę tę tworzy się, sumując liczbę uzyskanych punktów przez uczestników w części ustnej i pisemnej egzaminu, przyjmując jako zasadę, że uczestnik, aby otrzymać tytuł laureata, musi uzyskać co najmniej 80 % punktów łącznie z części ustnej i pisemnej. Wwyjątkowych sytuacjach, kiedy mniej niż 5 uczniów przekroczy ten próg, Komisja Wojewódzka może go obniżyć.

12. TERMINARZ KONKURSU:

ETAP SZKOLNY, REJONOWY I WOJEWÓDZKI (najważniejsze daty):

a) uczniowie zgłaszają się od 01 września do 23 listopada 2018r.;

b) dyrektorzy zgłaszają szkołę do Konkursu do23 listopada 2018 r., przesyłając na adres konkurs.filozoficzny.ptf@gmail.com formularz zgłoszeniowy (wg wzoru zamieszczonego w aneksie); wraz ze zgłoszeniem uczestników dyrektorzy uzyskują od rodziców pisemną zgodę na udział uczniów w konkursie (zgoda jest przechowywana w szkołach);

c) etap szkolny przeprowadzany jest w formie eliminacji pisemnych w dniu 13 grudnia 2019 r.;

d) protokół Komisji Szkolnej wraz załączonymi pracami zakwalifikowanych uczniów jest przesyłany na adres PTF do 23.12.2019r.; protokół w wersji elektronicznej należy też niezwłocznie przesłać  na adres konkurs.filozoficzny.ptf@gmail.com

e) wyniki etapu szkolnego są zatwierdzane do 05.01.2020 r.;

f) do 20.01.2020 r. na adres konkurs.filozoficzny.ptf@gmail.com uczestnicyzakwalifikowani do etapu rejonowego przesyłająkartę uczestnika (wg wzoru załączonego w aneksie);

g) etap rejonowy odbędzie się 29 lutego2020 r. (sobota);

h) wyniki etapu rejonowego są zatwierdzone do 16.03.2020 r.;

i) etap wojewódzki przeprowadzany jest w dniu 04 kwietnia 2020r.(sobota).

13. KOMISJE KONKURSOWE:

13.1.  Dyrektorzy szkół podstawowych powołują Szkolne Komisje Konkursu Filozoficznego; dyrektor wyznacza szkolnego opiekunakonkursu.

13.2. W skład komisji konkursowych etapu szkolnego, rejonowego oraz wojewódzkiego(część ustna) wchodzą przynajmniej 3 osoby.

13.3. Komisje sprawdzają i punktują testy (eseje) wg przygotowanego przez WKIKF klucza; prace testowe uczniów są kodowane.

13.4. Rozkodowanie prac następuje po ich sprawdzeniu.

13.5. Po sprawdzeniu testów Komisje spisują protokół (wg wzoru zamieszczonego w aneksie) i wrazz pracami tych uczestników etapu szkolnego, którzy zostali dopuszczeni do etapuwyższego, przesyła na adres Polskiego Towarzystwa Filozoficznego (00-950 Warszawa, ul. Nowy Świat 72 - Pałac Staszica, pok. 160).

13.6. Wojewódzka Komisja weryfikuje i zatwierdza wyniki eliminacji wszystkich stopni.

13.7.  Wojewódzka Komisja zleca przygotowanie wszelkich zadań konkursowych.

14. ZASADY OCENY PRAC PISEMNYCH I USTNYCH

Prace uczestnikównaetapie rejonowym i wojewódzkim ocenia 2 recenzentów. Prace oceniane są wg przyjętego przez WKKF modelu odpowiedzi.

15. TRYB ODWOŁAWCZY

Od ustalonych przez komisje poszczególnych etapów przysługuje uczestnikowiodwołanie do przewodniczącej Wojewódzkiej Komisji złożone w terminienie dłuższym niż 7 dni, licząc od dnia ogłoszenia wyników. Praca odwołującego się ucznia jest ponownie sprawdzana przez dwóch nowych recenzentów (członków WKKF). Wyjątkiem są eliminacje ustne, gdzie odpowiedź uczestnika weryfikuje ta sama komisja, przed którą uczestnik odpowiadał. Po weryfikacji pracy członkowie komisji sporządzają pisemne uzasadnienie finalnej punktacji, na podstawie którego przewodnicząca Wojewódzkiej Komisji podejmuje decyzję o pozytywnym bądź negatywnym rozpatrzeniu odwołania.

16. UPRAWNIENIA UCZESTNIKÓW I LAUREATÓW ORAZ ZAŚWIADCZENIA DLA NAUCZYCIELI:

16.1. Laureaci i finaliści otrzymują stosowne zaświadczenie podpisane przezMazowieckiego Kuratora Oświaty; na zaświadczeniach umieszczona jestinformacja o uzyskanej liczbie punktów, ustala się ją na podstawie wyników testu: rejonowego - dla finalistów; na podstawie wyników eliminacji finałowych – dlalaureatów.

16.2. Laureaci i finaliści otrzymują uprawnienia podczas rekrutacji do szkółponadgimnazjalnych określone w przepisach oświatowych.

16.3. Wojewódzka Komisja może wydawać dyplomy oraz przyznawać finalistom ilaureatom nagrody ze środków ufundowanych przez osoby prawne bądź fizycznezainteresowane rozwojem Konkursu Filozoficznego.

16.4. Nauczyciele opiekujący się przygotowaniem finalistów otrzymują stosownezaświadczenia podpisane przez Przewodniczącą Wojewódzkiej Komisji KonkursuInterdyscyplinarnego W drodze ku mądrości.

                                                                                                                      Przewodnicząca

Wojewódzkiej Komisji Konkursu Filozoficznego

W drodze ku mądrości

                                                                                                  prof. dr hab. Barbara Markiewicz